Poëziefestival Roes beleeft eerste editie

Door Bert Bevers

Je hoeft niet altijd naar Amsterdam, Antwerpen, Gent of Groningen te tijgen voor een poëziefestival: je kunt daarvoor vanaf dit jaar ook terecht in Roeselare in West-Vlaanderen. In het kader van de 11 juliviering vond gisteren in dat charmant stadje aan de Mandel de eerste editie plaats van Roes, een nieuw poëziefestival. Creatie op locatie was het thema van deze eerste aflevering van het evenement. Dichters en andere kunstenaars konden op diverse plaatsen in het centrum van Roeselare 'een ontmoetingsplek creëren om taal te verkennen en verklanken tot nieuwe creaties'. Door de binnenstad heen waren op speciale Roes-panelen gedichten aangebracht. De organisatoren hadden een mooi programma samengesteld.
Zo brachten theatermaker Lieven Debrauwer en actrice Chris Lomme in het Klein Seminarie een productie die was gebaseerd op het verhaal Fijne koppen van Luuk Gruwez, die dan aan de hand daarvan weer speciaal een gedicht had geschreven. Er was een dansproject, en een wisselwerking tussen beeldende kunst en poëzie en vice versa: dichters Kurt Deboodt en Lies Van Gasse hadden een gedicht ter beschikking gesteld aan studenten van de Stedelijke Academie van Roeselare (SASK) die daar beeld bij hadden vervaardigd. In Boekhandel De Zondvloed was het resultaat te zien, én te horen hoe Deboodt en Van Gasse er poëtisch op reageerden. Ook dichter en beeldend kunstenaar Arne Deprez gaf er acte de présence. De locaties waren hier en daar verrassend. Zo trad dichter Jelle Meander op bij het praalgraf van Albrecht Rodenbach op de Oude Stedelijke Begraafplaats (zie foto hieronder), en las Xavier Roelens voor uit eigen werk in de Rodenbachbibliotheek, in de ziekenkamer van een voormalig klooster.
Alain Delmotte was te vinden in de tuin van het Klein Seminarie, waar Guido Gezelle zowel leerling als leraar was. Delmotte bracht eigen werk (in het gelijknamige gedicht legt hij haarfijn uit waarom dichters Addergebroed zijn), maar ook gedichten van Gezelle. Die nog steeds actueel en fris klinken. Delmotte (foto hieronder) stelde dat het vers Gierzwaluwen (Cypselus Apus), uit 1897, welhaast dadaïstisch was/is:
'Zie, zie, zie,
zie! zie! zie!
zie!! zie!! zie!!
zie!!!'


tieren de
zwaluwen,
twee- driemaal
drie

Waarbij zie uit de mond van de sympathieke Delmotte welhaast als het geluid van de zwaluwen klonk!
Ook De Vrijbus was in Roeselare te vinden. Dat is een sociaal-artistiek project, waar onder meer Peter Holvoet-Hanssen (te Antwerpen stadsdichter van dienst) zijn schouders onder zet. De kapitein van Het Kapersnest werkt in De Vrijbus (effectief een bus overigens, die rondrijdt en waarin en van waaruit wordt opgetreden) samen met dichters met een verstandelijke beperking. En dat levert verrassende regels op, die klinken als een klok als ze collectief worden voorgedragen. Zo schalde

Citroenstraat, Strontstraat
Roezemoes in het moeras.
Waar zijn de sterren in het bos?
Fransen/moffen onder 't mos.

over de Grote Markt van Roeselare. Is het geen indringende strofe? Hieronder is de bemanning van De Vrijbus te zien.
Toon Vanlaere had gekozen voor de Sint-Michielskerk. De dichter is gefascineerd door de fragmentatiebom die 'de tijd', een nog immer niet wezenlijk beheerst fenomeen dat hem mateloos intrigeert, is: "We telefoneren terwijl we aan de computer zitten, we lezen de krant terwijl we televisie kijken. Al die indrukken!" Hij bracht joodse teksten, waaronder een uit het Oude Testament. Zelf had Vanlaere (hieronder) een gedicht geschreven waarin hij elementen daaruit verwerkte.
Er volgde een interessant experiment. Uit zijn vers had Vanlaere regels als Vingerafdrukken dringen diep door in een lievelingsfoto, Op droge grond lijkt de tijd minder vat te hebben en Een ritseling is gauw vergeten geprint en verdeeld onder de aanwezigen. Die mochten in willekeurige volgorde en zo vaak als ze wilden elk 'hun' regel voorlezen waardoor er een nieuw geheel ontstond, dat iets weg had van een beurtzang. De auteur hoorde het goedkeurend aan.
Een bijzonder experiment was ook te volgen in dat prachtige Nationaal Wielermuseum aan het Polenplein. Voor het tweede jaar is de weblog Geelzucht in de lucht. De dichters Patrick Cornillie, Norbert De Beule, Sylvie Marie (die de plaats in heeft genomen van Willie Verhegghe), Frank Pollet en Paul Rigolle volgen daarop dagelijks met een gedicht de Ronde van Frankrijk. Dat doen ze vanaf hun eigen pc, maar in het kader van Roes volgden ze de etappe gezamenlijk. Elk aan een eigen laptop. De invallen, veranderingen en verbeteringen waren op een groot scherm (zie foto hierboven) rechtstreeks te volgen en het resultaat - de eerste bijdrage dus die ze collectief schreven - was 's avonds al op de blog (http://geelzucht.wordpress.com/) te zien! Op de foto hieronder kijken Sylvie Marie en Paul Rigolle vanuit een zetel naar de koers, terwijl Patrick Cornillie, Norbert De Beule en Frank Pollet op hun klavier in de weer zijn.
Roes maakte duidelijk dat poëzie lééft, en gesmaakt kan worden door mensen van diverse pluimage. Het was een geslaagde eerste editie van een tintelend spektakel en het valt te hopen dat men er in Roeselare enthousiast voor zal blijven!